- ۱۳۹۷ ۰۹ اسفند
پیگمنت های اولترامارین
معروفترین و مهمترین پیگمنت های این گروه کوچک، اولترامارین آبی (پیگمنت آبی 29 C.I.) می باشد، گرچه پیگمنت های بنفش و صورتی نیز تولید شده اند. اولترامارین آبی در برابر نور و گرما از خواص ثباتی عالی برخوردار بوده و قیمت منایبی دارد. اولترامارین آبی رنگ های درخشات آبی متمایل به قرمز ایجاد می کند ولی قدرت رنگی ضعیفی دارد. به عنوان مثال شدت رنگ این پیگمنت یک دهم فتالوسیانین مس، مهمترین آبی آلی می باشد. پیگمنت اولترامارین آبی ساختار زئولیتی کمپلکس آلومینو سیلیکات سدیم دارد. در اصلساختاری با قالب سه بعدی باز شامل، SiO4 و AlO4 چهاروجهی دارند وبین قالب ها حفره های فراوانی وجود دارد که درون آنها آنیون هایی کوچک شامل گوگرد با کاتیون های سدیم وجود دارد که بار کل مولکول خنثی خواهد بود. نتیجه گیری شده است که آنیون رادیکال S3- مسئول رنگ آبی (λ max 600nm) پیگمنت های اولترامارین آبی می باشد. این مسأله جالب و تا حدی شگفت انگیز است ه گونه هایی مانند S3- که زیاد پایدار نیستند، وقتی درون شبکه اولترامارین محصور می شوند، چنین محصولات پایداری ایجاد می کنند.
سابقا ً پیگمنت های اولترمارین آبی از سنگ های معدنی طبیعی لاپیز لازولی مشتق می شدند، بیش از یک قرن است که پیگمنت اولترامارین بطور سنتزی تولید می شوند. مواد مورد استفاده از تولید اولترامارین ها، خاک رس چینی (یک آلومینوسیلیکات آبدار)، کربنات سدیم، سیلیکا، گوگرد و ماده کاهنده کربنی مانند زغال کک سیاه می باشند. جهت تولید پیگمنت های آبی، مخلوطی از عناصر تا دمای oC 50-100 طی 50-100 ساعت گرم می شود و مخلوط واکنش در فضایی اکسید کننده، طی چند روز سرد می شود.