رزین های آلکید

رزین های آلکید یکی از متداول ترین و ارزان ترین رزین های سنتزی هستند. رنگ های آلکیدی در مقابل نور خورشید، باران و محیط اسیدی ضعیف مقاومت بسیار خوبی دارند. 
رنگ های آلکیدی به تمیزی سطح خیلی حساس نیستند و به سادگی روی سطح می چسبند. 
رزین های آلکید در مقابل محیط های خورنده، مقاومت بسیار خوبی دارند؛ بخارات کم اسید سولفوریک و یا پاشیدن اسید رقیق در کیفیت و دوام این رنگ‌ها تأثیر چندانی ندارد ولی در صورت افزایش غلظت اسید، این رنگ‌ها هیچ مقاومتی نخواهند داشت. 
استفاده از رنگ‌های آلکیدی به هیچ وجه در محیط‌های مجاور با مواد اکسید کننده، اسیدهای آلی و مواد قلیایی توصیه نمی‌شود.
آلکید رزین حاصل واکنش استری شدن یک پلی ال و یک پلی اسید و یک اسید چرب یک ظرفیتی است. در حقیقت رزین آلکید یک پلی استر است که در ساختمان آن اسید چرب یک ظرفیتی وجود دارد. 

رزین پلی استر سخت و شکننده است ولی وجود روغن یا اسید چرب در زنجیره رزین آلکید قابلیت انعطاف پذیری و دوام رنگ، خاصیت مرطوب کنندگی و قدرت چسبندگی به سطح را بهبود می بخشد و زمان خشک شدن را کندتر می کند. 
همان طور که گفته شد آلکید رزین حاصل واکنش استری شدن یک پلی ال و یک پلی اسید و یک اسید چرب یک ظرفیتی است. 

☑️ پلی ال؛ الکل هایی هستند که بیش از دو عامل هیدروکسیل دارند. از انواع پلی ال های مصرفی در تولید رزین آلکید می‌توان به گلیسیرین، پنتا اریتریتول و سوربیتول اشاره کرد.
☑️ پلی اسید؛ اسیدهای آلی با دو یا چند عامل کربوکسیل و یا انیدریدهای آنها از جمله انیدرید فتالیک، انیدرید مالئیک و آدیپیک اسید که نوع پلی اسید مصرفی در خواص نهایی رزین بسیار مؤثر است.
☑️ اسید چرب؛ رزین های تولید شده از اسید چرب به دلیل درجه خلوص بالاتر اسید چرب، رنگ روشن تر و مقاومت شیمیایی بالاتری دارند و در عین حال هزینه تولید رزین در این موارد بیشتر است و مشکلاتی از قبیل خورندگی اسید چرب و زنگ زدگی ظرف وجود دارد.
نوع و مقدار روغن روی خواص رزین از جمله سرعت خشک شدن بیشترین اثر را دارد. 
هر چه تعداد پیوندهای دوگانه و سه گانه در زنجیره اسید چرب بیشتر باشد، اتصالات عرضی که عامل ایجاد شبکه هستند بیشتر خواهد بود و شبکه سه بعدی سریع تر تشکیل شده و مقاوم تر خواهد بود. 
روغن سویا، کرچک، نارگیل، بزرک و آفتابگردان از انواع روغن‌های مصرفی در رزین آلکید هستند. 
عموما روغن ها بر اساس چگونگی خشک شوندگی در هوا به 3 گروه تقسیم می شوند:

▪️روغن های غیر خشک شونده؛ مانند روغن نارگیل، روغن کرچک و روغن پنبه دانه که دارای پیوندهای اشباع هستند و در هوا خشک نمی شوند. 
این روغن ها در رزین های آلکید کوره ای مصرف دارند. 
▪️روغن های نیمه خشک شونده؛ نظیر روغن سویا و روغن تال که در هوا به صورت نیمه جامد خشک می شوند و در رزین‌های آلکید جهت مصارف کوره ای، لاک نیتروسلولز و رنگ‌های ساختمانی کاربرد دارند.
▪️روغن های خشک شونده؛ مانند روغن بزرک و روغن کرچک آبگیری شده که دارای پیوندهای غیر اشباع در زنجیره هستند و با اکسیژن هوا در دمای محیط واکنش می دهند. تعداد و نحوه قرار گرفتن این پیوندهای غیر اشباع در زنجیره روی سرعت خشک شدن آن مؤثر است. 
از این روغن ها در رزین های مصرفی در رنگ روغنی ساختمانی و ضد زنگ آلکیدی استفاده می شود.
مقدار روغن روی چسبندگی، انعطاف و قابلیت انحلال مؤثر است. هر چه مقدار روغن کمتر باشد چسبندگی کمتر بوده و در حلال‌های آروماتیک بهتر حل می‌شود. هر چه درصد روغن بیشتر باشد در حلال های آلیفاتیک بهتر حل شده، رزین نرم تر و سختی فیلم تشکیل شده کمتر خواهد بود. 
در مورد براقیت رزین می توان به طور کلی گفت با افزایش درصد روغن، براقیت افت پیدا می کند.  
رزین آلکید بر حسب نوع و میزان روغن یا اسید چرب مصرفی به سه گروه عمده آلکید لانگ اویل، مدیوم اویل و شورت اویل تقسیم بندی می شود. 
در تولید رزین های آلکید مدیوم و شورت اویل از روغن های اشباع غیر خشک شونده مانند کرچک و روغن نارگیل و در فرمولاسیون رزین های آلکید لانگ اویل از روغن های خشک شونده و نیمه خشک شونده غیر اشباع نظیر روغن بزرک، کرچک بی آب و سویا استفاده می شود. 
به همین جهت رزین های آلکید لانگ اویل با جذب اکسیژن هوا خشک می‌شوند و رزین های آلکید شورت اویل برای خشک شدن به حرارت نیاز دارند.
رزین شورت اویل

در ساخت رنگ های فوری نیتروسلولزی و رنگ های کوره ای کاربرد دارد. 
از مشخصات این رزین می توان به موارد زیر اشاره کرد: 

▪️معمولا درصد روغن آن 44-25 درصد است.

▪️ در حلال های آلیفاتیک کمتر و در حلال های آروماتیک (از جمله تولوئن و زایلن) بیشتر انحلال پذیر است.
▪️ به دلیل مقدار کم روغن سیالیت و روانی آن خوب نیست.

▪️ خاصیت قلم خوری ضعیفی دارد و معمولا به روش اسپری اعمال می شود.

▪️ به فیلم رنگ سختی بیشتری می دهد و انعطاف پذیری کمتری دارد.
▪️ در مقابل سایش و ضربه مقاومت کمتری دارد.

▪️ برای خشک شدن به حرارت و یا عامل خشک کننده نیاز دارد و خشک شدن آن در کوره سریع است.

▪️ویسکوزیته بالایی دارد.

▪️مقاومت شیمیایی و حرارتی بالایی دارد.
رزین مدیوم اویل

این رزین که حد واسط رزین لانگ اویل و شورت اویل است خواص حد واسط دارد و جهت تولید رنگ های هوا خشک ساختمانی با مقاومت شیمیایی خوب از جمله رنگ سوله‌های صنعتی، رنگ بدنه دستگاه ها، ماشین آلات و رنگ‌های کوره ای با حرارت پایین به کار می رود. 
از مشخصات این رزین به موارد زیر اشاره می گردد:

▪️ درصد روغن آن 55-45 درصد است.

▪️با توجه به نوع و درصد روغن، خواصی مشابه رزین شورت اویل یا رزین لانگ اویل دارد.

▪️ در مخلوطی از حلال های آلیفاتیک و آروماتیک حل می شود.

▪️در مقایسه با رزین لانگ اویل، در برابر رطوبت مقاومت بالاتری دارد.
رزین لانگ اویل

این رزین ارزان ترین رزین آلکید است و کمترین مقاومت را دارد و جهت تولید رنگ های ساختمانی (رنگ روغنی مات و براق) استفاده می شود. 
از جمله خواص این نوع رزین می توان موارد زیر را نام برد:

▪️ درصد روغن آن 74-54 درصد است.

▪️ در حلال های آلیفاتیک انحلال پذیر است و در حلال های آروماتیک به میزان کم حل می شود.

▪️ سرعت خشک شدن آن کمتر است.
▪️ خاصیت قلم خوری بهتری دارد و با قلم مو یا غلطک به راحتی اعمال می شود.

▪️ انعطاف پذیری بیشتر و ویسکوزیته پایین تری دارد.

▪️ مقاومت در برابر ضربه این رزین بهتر از دو نوع قبلی است.

▪️ سطح فیلم رنگ سختی کمتری دارد.