- ۱۳۹۷ ۱۸ اسفند
گرافیت چیست؟
این ماده یکی از اشکال بلوری کربن (آلوتروپ کربن) می باشد و از منابع طبیعی (عمدتا ً در سریلانکا) به دست می آید، یا از انواعی از زغال سنگ که دارای درصد بالایی کربن می باشد تهیه می شود. گرافیت را سرب سیاه نیز می نامند. این ماده یک جامد لایه لایه می باشد که لایه های آن شش ضلعی هستند.
گرافیت طبیعی را پس از استخراج از معدن آسیاب کرده، با محلول رقیق اسید و آب شستشو می دهند و در انتها آن را خشک می کنند. کیفیت گرافیت به دست آمده به میزان کربن موجود در آن بستگی دارد و در انواع گرافیت بسیار متغییر است.
گرافیت مصنوعی را از آنتراسیت به روش آچسون تهیه می کنند. برای این کار آنتراسیت را به صورت پودر در آورده و به صورت کاملا ً فشرده شده در بوته های چینی میریزند. سپس بوته های چینی را در غیاب هوا در یک کوره الکتریکی تا دمای 1200 الی 1500 درجه سانتیگراد حرارت می دهند. در نتیجۀ این عمل 98 درصد آنتراسیت به گرافیت تبدیل می شود. موفقیت این روش بستگی به امکان دستیابی به منبع ارزان تولید الکتریسیته دارد و به همین خاطر این روش به میزان وسیع در کشور کانادا رایج است.
خواص و کاربردهای گرافیت
گرافیت یک مادۀ خاکستری تیره می باشد که شبکه پیوندی میان اتمهای آن مانند شبکۀ پیوند فلزی است و به همین خاطر مانند روغن ها خصوصیت روان کنندگی دارد. وزن مخصوص نوع طبیعی آن در حدود 5/2 و وزن مخصوص نوع مصنوعی آن حدود 25/2 است.
این رنگدانه قدرت پوشانندگی خوبی دارد وساختمان ورقه ای توأم با سطح خاص آن باعث شده است که قدرت گسترش بالایی داشته باشد. این رنگدانه وقتی که در رنگ به کار می رود لایه های آن به موازات سطح قرار گرفته و با یکدیگر تداخل می کنند، در نتیجه فیلم چنین رنگی در مقابل نفوذ آب بسیار مقاوم است. همچنین گرافیت به شدت به فلزات واقع در سطوح رنگ شده می چسبد و در نتیجه موجب افزایش چسبندگی رنگ به سطح می شود.
گرافیت در رنگهای تعمیراتی برای اسکلتهای فولادی و همچنین آستریهای اولیه ممانعت کننده از خوردگی به کار می رود که در کاربرد دوم اغلب با سرب قرمز مخلوط می شود. گرافیت همچنین در روان کننده ها و مغز مداد کاربرد دارد.
طرز شناسایی گرافیت
گرافیت خصوصیات شبیه به فلزات از خود نشان می دهد و خاصیت روان کنندگی دارد. در اثر احتراق کربن موجود در آن میسوزد و یک خاکستر سیلیسی سفید رنگ از خود به جای می گذارد، خاکستر حاصل از سوختن گرافیت مصنوعی بسیار ناچیز است.