- ۱۳۹۷ ۰۷ اسفند
مواد پر کننده در رنگ ها
براساس استاندارد (کمی قدیمی تر آلمانی) DIN 55943: 1993-11 واستاندارد اروپائی DIN EN 9711:1996-09 یک ماده پرکننده عبارت است از یک ماده(شیمیایی) که بصورت پودر (دانه بندی شده) بوده، در محیط عمل (بایندر و حلال) نا محلول باشد و به مواد رنگها (لاکها) با هدف حصول مشخات یا ویژگی های فیزیکی خاص و یا تحت تأثیر قرار دادن آنها، اضافه شود. ضمنا ً بر اساس مندرجات استاندارد ذکر شده اصطلاحاتی چون اکستندر،پرکن، فیلر، پیگمنت اکستندر، رنگینه بار صحیح نیست.
مواد پرکننده موادی هستند در اکثر موارد طبیعی (و معدنی) و معمولا ً سفید که در پروسه های فیزیکی – مکانیکی مانند استخراج، شستشو (با آب) از جمله برای خارج کردن املاح (احتمالی) محلول در آب موجود در آنها ، آسیاب و بالاخره دانه بندی (مش بندی) شده و به بازار مصرف عرضه می گردند. در برخی از موارد شستشو با اسید برای خارج کردن مواد محلول در اسیدها از آنها مانند کلسیم کربنات همراه باریت نیز صورت می گیرد. آنچه که به رنگِ مواد پرکننده مربوط می شود، باید گفت که این مواد عموما ً غیر رنگی (سفید) بوده و فقط در صورت افزایش نا خالصی های همراه، در فام های طوسی کمرنگ و بعضا ً کرم نیز می باشند، بدیهی است با هرچه دورتر شدن از رنگ سفید ، مواد پرکننده از خلوص کمتری نیز برخوردار است. در کنار مواد پرکننده طبیعی، مواد پرکننده سنتزی نیز وجود دارند مانند کلسیم کربنات رسوب داده شده، بلانک فیکس (Blanc fixe) یا باریم سولفات سنتزی و غیره که اگرچه به لحاظ قیمت کمتر اقتصادی هستند ولی به لحاظ یکنواختی، خلوص و همچنین فقدان مواد همراهِ از جمله با سختی بالاتر مانند سیلیس، از مرغوبیت بیشتر برخوردار می باشند.
پارامترهایی که از طریق انتخاب صحیح (نوع و میزان) مواد پر کننده در رنگ ها قابل تغییر یا بهبود می باشند عبارتند ازرئولوژی، سدیمنتاسیون، انبارداری، تراکم یا دانسیته، براقیت پوشش، سنباده خوری، مقاومت به سایش، حفاظت خوردگی و مقاومت جوی.
پس براحتی می توان گفت که اصطلاح پرکن برای این مواد حداقل بسیار تحقیر آمیز است
مهمترین گروه های مواد پرکننده
♦ کربنات ها (مانند آهک و دولومیت)
♦ سیلیسیم دی اکسید (مانند پودر سیلیس و خاکهای دیاتومه)
♦ سیلیکاتها (مانند تالک، کائولین، میکا)
♦ سولفات ها (مانند باریت و بلانک فیکس)